Theo đài RFI, ngày 13/7, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có mặt ở Israel, bắt đầu một chuyến công du vùng Trung Đông mà chặng cuối cùng là Saudi Arabia được đánh giá là rất quan trọng. Moskva cũng loan báo chuyến thăm Iran vào đầu tuần tới của Tổng thống Nga Vladimir Putin, nơi ông sẽ có cuộc gặp ba bên với những người đồng nhiệm Iran và Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 19/7.
Đối với giới quan sát, việc hai lãnh đạo Nga-Mỹ cũng đến vùng Trung Đông gần như cùng lúc là dấu hiệu phản ánh cuộc đọ sức giữa Washington và Moskva đang ngày càng gay gắt, đặc biệt kể từ khi Nga đem quân xâm lược Ukraine ngày 24/2.
Việc Tổng thống Biden chọn tới thăm Israel và nhất là Saudi Arabia không phải là vô tư vì ở Trung Cận Đông, đây là hai quốc gia được coi là “kẻ thù không đội trời chung” của Iran, nước đang đối kháng với Mỹ và ngày càng xích lại gần Nga kể cả trong vấn đề cuộc chiến ở Ukraine.
Đối với Washington, trong bối cảnh trục liên kết Moskva-Tehraen ngày càng trở nên chặt chẽ, cần phải nhanh chóng có biện pháp ứng phó. Việc hình thành và củng cố điều có thể gọi là “tam giác an ninh” Mỹ-Israel-Saudi Arabia đã trở nên cần thiết.
Theo chuyên gia Pháp Dominique Moisi, cố vấn đặc biệt của Viện Nghiên cứu Montaigne ở Paris (Pháp), với việc Nga xâm lược Ukraine ngày 24/2, Mỹ đã buộc phải thay đổi cách nhìn về thế giới nói chung và Trung Đông nói riêng.
Tam giác an ninh Mỹ-Israel-Saudi Arabia
Trong một phân tích được Ouest-France, một nhật báo địa phương lớn tại Pháp, công bố ngày 13/7, ông Moisi cho rằng ngày 24/2, thế giới bắt đầu bước vào một cuộc “Chiến tranh Lạnh” mới bao gồm cả một cuộc chiến tranh nóng ở phía đông châu Âu và trong tình thế mới này, “Mỹ đang khám phá lại tính chất tối cần thiết của Trung Đông”.
Theo chuyên gia Moisi, cho đến gần đây, Mỹ từng cho rằng mình có thể độc lập với Trung Đông về nhiên liệu hóa thạch, Thế nhưng, với cuộc khủng hoảng năng lượng phát sinh từ cuộc chiến Ukraine, Mỹ đã nhận thức được rằng họ cần đến thiện chí Saudi Arabia để hạn chế đà tăng giá năng lượng vào thời điểm nguồn cung cấp từ Nga có thể ngưng. Một trong những mục tiêu trong chuyến thăm Saudi Arabia của Biden là thuyết phục Riyad mở van dầu để ổn định giá năng lượng.
Trục Moskva-Tehran
Bên cạnh đó, với tham vọng hạt nhân ngày càng gia tăng của Tehran, ý tưởng về một tam giác an ninh giữa Washington, Tel Aviv và Riyad, dường như là điều cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh phe bảo thủ thống trị tại Iran ngày càng kiên quyết hơn trong việc sát cánh cùng với Nga trong việc chống lại Mỹ, Israel và Saudi Arabia.
Từ trước khi nổ ra cuộc chiến tranh ở Ukraine, khi tới thăm Nga vào tháng 01, Tổng thống Iran đã không ngần ngại cho rằng hai nước cần tạo ra một “sức mạnh tổng hợp” để “chống lại chủ nghĩa đơn phương của Mỹ”.
Ngày 11/7, Nhà Trắng đã tiết lộ những thông tin tình báo theo đó, Iran đã có dấu hiệu sẵn sàng hỗ trợ Nga về mặt quân sự trong cuộc chiến ở Ukraine, với việc chuyển giao “hàng trăm máy bay không người lái” đang được thực hiện cũng như đào tạo binh sĩ Nga về cách sử dụng các phương tiện này ngay trong tháng 7 này.
Nhìn chung, theo nhận định của chuyên gia Moisi, khi xâm lược Ukraine, Nga không chỉ đánh thức các khái niệm phương Tây, NATO và Liên minh châu Âu mà còn khiến Mỹ nhận ra rằng Trung Đông là quân cờ quan trọng trên bàn cờ thế giới và Washington không thể rời bỏ khu vực này cho những tham vọng của chính Nga, Trung Quốc, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ.
Nguồn: TKNB – 15/07/2022
CSCI INDOCHINA 