Theo đài RFI, từ nhiều ngày nay, quân đội Nga mở nhiều cuộc tấn công dữ dội nhằm vào thị trấn nhỏ Soledar, thuộc tỉnh Donetsk, miền Đông Ukraine. Ngày 11/01, chỉ huy lực lượng Wagner Nga thông báo đã chiếm được thị trấn Soledar, Kiev ngay lập tức bác bỏ. Vì sao thị trấn, chỉ với 10.000 dân trước chiến tranh này, lại là mục tiêu quân sự quan trọng của quân Nga?
Bàn đạp bao vây thị xã chiến lược Bakhmut
Đài France 24, ngày 10/01, có bài tổng hợp một số lý do chính cho thấy ý nghĩa chiến lược của thị trấn Soledar đối với Nga. Điểm đầu tiên được các chuyên gia nhấn mạnh là vị trí chiến lược của Soledar cho phép làm bàn đạp tấn công các thành phố lớn của Ukraine thuộc tỉnh miền Đông Donetsk. Nhà phân tích quân sự Sim Tack, thuộc Stratfor, công ty chuyên về tình báo địa chính trị, có trụ sở tại Mỹ, nhận định: “Tại miền Đông Ukraine, tỉnh Luhansk đã nằm dưới sự kiểm soát của Nga, nhưng tại tỉnh Donetsk, các thành phố lớn như Sloviansk và Kramatorsk (thuộc miền tây tỉnh Donetsk) hiện vẫn thuộc về Ukraine”. Tình báo Anh cũng xác nhận việc chiếm được Soledar cho phép khép chặt vòng vây đối với thị xã chiến lược Bakhmut từ phía Bắc, cắt một phần Bakhmut ra khỏi hậu phương Ukraine.
Đối với Moskva, việc kiểm soát Soledar trước hết cho phép củng cố được các vị trí của các lực lượng Nga xung quanh thị xã Bakhmut, cách Soledar khoảng 20 km về phía nam, nơi quân Nga đang cố chiếm lấy từ nhiều tháng nay.
Trên truyền hình Nga ngày 10/01, chỉ huy lực lượng ly khai thân Nga tỉnh Donetsk, Denis Pouchiline, khẳng định việc kiểm soát Soledar sẽ tạo ra được “viễn cảnh thuận lợi” để kiểm soát được Bakhmut, cũng như giúp cho việc tấn công chiếm lĩnh thị trấn Siversk, nằm chếnh về phía bắc, cách Soledar khoảng 30 km, nơi quân Nga đã mở nhiều đợt tấn công từ tháng 7/2022 nhưng không thành công.
Hệ thống đường hầm 200 km
Soledar vừa có vị trí chiến lược về mặt địa lý và giao thông, nhưng cũng là đầu mối của một hệ thống đường hầm rộng lớn sâu trong lòng đất. Đây là ý nghĩa chiến lược quan trọng thứ hai của thị trấn nhỏ này. Truyền thông Mỹ dẫn nhận định của Bộ Quốc phòng Anh cho hay mục tiêu của quân Nga là xâm nhập vào “hệ thống đường hầm bỏ hoang của một mỏ muối, với chiều dài tổng cộng 200 km”. Hệ thống đường hầm 200 km này trải rộng khắp khu vực Bakhmut, cho phép bảo vệ an toàn cho nhiều đơn vị và thiết bị quân sự. Không chỉ là nơi ẩn náu của binh sĩ và phương tiện, hệ thống đường hầm trong các mỏ muối ở Soledar còn “cho phép luồn qua các chiến tuyến của đối phương” và có thể được sử dụng để tấn công tập hậu quân địch, theo tình báo Anh.
Trữ lượng khoáng sản lớn
Theo viện tư vấn Mỹ Institute for the Study of War (ISW), có trụ sở tại Washington, thị trấn Soledar còn có một ý nghĩa chiến ljược khác với Nga. Lực lượng tiến hành các cuộc tấn công nhắm vào Soledar không phải là quân đội chính quy Nga mà là các nhóm vũ trang thuộc công ty lính đánh thuê Wagner, Evgueni Prigojine, ISW cũng như hãng tin Reuters (Anh) dẫn lại một nguồn tin từ Nhà Trắng cho biết, mục tiêu hàng đầu của ông chủ Wagner khi cố chiếm lĩnh khu vực xung quanh thị xã Bakhmut là nhằm kiểm soát được nhiều khoáng sản rất lớn ở đây.
Thạch cao, đất sét, đá phân và đặc biệt muối, là các khoáng sản chính của Soledar. Trữ lượng muối ở đây được đánh giá đủ khai thác trong 2000 năm. Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW), đây có thể là lý do hàng đầu giải thích cho quyết tâm kiểm soát khu vực này bất chấp các nỗ lực kéo dài, cái giá phải trả là rất lớn.
Lợi ích tuyên truyền
Một động cơ quan trọng khác khiến Nga kiên quyết chiếm được thị trấn Soledar là về truyền thông. Theo chuyên gia quân sự Sim Tack, Nga chắc chắn sẽ phô trương việc chiếm được Soledar như một “chiến thắng lớn”. Hiện tại, theo chuyên gia Sim Tack, Moskva “đang bị sa lầy trong một cuộc chiến dằng dai trên bộ, trong bối cảnh màu đông bất lợi”. Việc giành được thị trấn Soledar sẽ có ý nghĩa lớn với Nga cho việc tuyên truyền.
Đối với quân đội Ukraine thì sao? Cuộc kháng cự tại thị trấn Soledar có thể là một cơ hội cho phép Ukraine kìm chân và tiêu hao binh lực của đối phương, buộc đối phương phải tung ra các lực lượng tinh nhuệ bậc nhất. Đài France 24 dẫn phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, tối 09/01: “Nhờ sự kháng cự của các binh sĩ ở Soledar, chúng ta đã có thêm thời gian và bảo tồn được các lực lượng của Ukraine”.
Nếu Soledar thất thủ thì sao? Đài France Info dẫn lại thông tin từ Bộ Quốc phòng Anh, theo đó, ngay cả trong trường hợp Soledar thất thủ, các hệ quả với thị xã chiến lược Bakhmut là hoàn toàn không có gì chắc chắn trong tương lai gần. Theo Bộ Quốc phòng Anh, Bakhmut vẫn có thể trông cậy vào “nhiều tuyến phòng thủ sâu và ổn định” và các lực lượng Ukraine vẫn còn “kiểm soát được một số tuyến giao thông huyết mạch”.
Trận chiến tại Soledar và Bakhmut, tỉnh Donetsk đã khiến quân độ Nga phải chịu hàng loạt tổn thất chồng chất.
Nguồn: TKNB – 13/01/2023
CSCI INDOCHINA 