Krotov: Thêm nữa, bước đi đầu tiên (cải tổ) đã thực hiện dưới thời Andropov. Tôi được những người rất thân cận với ông ta kể. Đầu tiên, sau Hội nghị tháng 10 1982, ông ta cho gọi Bộ trưởng lãnh đạo kinh tế đến và chỉ đạo: Hãy nghĩ ra bất cứ sự thay đổi nào để cải tổ kinh tế. Cho đến khi đó quyết định đơn giản (cả bây giờ cũng thế) là thiết lập các ngân hàng thương mại. Ngân hàng Avtobank, nhìn chung là được lập ra trên cơ sở của bộ về công nghiệp ô tô đã có khi đó, bước đi đầu tiên đã được tiến hành. Còn ở Krasnodar là thử nghiệm dạng đầu tiên tựa như ngân hàng trên cơ sở tín dụng phi lợi nhuận của tổ hợp nông nghiệp lớn, để nó hoạt động không còn qua cấu trúc ngân hàng nhà nước, và qua đó nó cũng bỏ qua tất cả hệ thống tài chính. Thử nghiệm như thế đã thực sự diễn ra.
Fursov: Nói cách khác, chóp bu Xô viết đến cuối 60 và càng về sau càng không tin tưởng vào hệ thống Xô viết mà họ lẽ ra phải bảo vệ và phát triển. Về nguyên tắc, họ đã ngầm từ bỏ hệ thống này. Còn nói như Tacitus là đã thua ngay khi cúi nhìn xuống. Trong mối liên hệ, Hội nghị tháng 6 1987 là sự hoàn thành 1 cách logic với cách mà các quan chức đã tham dự Hội nghị tháng 6 năm 1967.
Ở đây có sự ngạc nhiên trên quan điểm đồng điệu, 1 thực tế là dường như thập kỷ 70, chúng ta đạt đến sự đồng đẳng chiến lược, quân sự-chính trị với Mỹ, chúng ta tham gia tích cực (ngân hàng quốc gia Moskva) vào việc lập ra đồng eurodollars, có vẻ như là Lenin đọc ra từ sách thánh cho Sen đầm: “Bức tường đã mục ruỗng, hãy đập đi và nó sẽ sụp đổ”. Tất cả điều này theo nguyên tắc thông thường là nói về Xô viết chống CNTB. Liệu có vận hội nào năm 1967 để có thể lao qua nút thắt và tiến đến chỗ mà Strugatsky gọi là “Đứng bóng” của thế kỷ XXII?
Krotov: Không thực sự có vận hội nào như thế khi đó, hãy chú ý là ngoài Egorychev, không thực sự là tầng lớp trên chóp bu dạng này, để mà có thể bảo vệ.
Fursov: Giới chóp bu – là những kẻ tư lợi?
Krotov: Theo mức độ nào đó – đúng.
Fursov: Vẫn còn 1 điều quan trọng – những kẻ có tầm nhìn hạn hẹp. Như cậu bé gỗ Buratino nói trong “Chiếc chìa khóa vàng” là gần với nghĩa của cậu. Tôi bị thuyết phục hoàn toàn rằng, không cả Brezhnev, không cả Andropov, không cả Kosygin, tất cả bọn họ không muốn hủy hoại CNXH. Chỉ có điều họ tưởng, họ sẽ vẫn ngồi ghế mãi mãi.
Krotov: Tôi nghĩ, Gorbachev ban đầu cũng tưởng thế…
Fursov: Ban đầu – đúng. Nhưng Gorbachev, tôi nghĩ, ông ta chỉ quan tâm đến quyền lực và không có gì hơn.
Krotov: Nếu ông ta định thực hiện nó trong một hệ thống khác…
Fursov: Tôi nhớ ai đó trong hồi ức, trong số các nhà báo lớn của chúng ta thời Xô viết, viết rằng Nikolai Podgorny hởi lòng hởi dạ bởi giá cả phi đại năm 1973-1974. Ông ta nói với Kosygin đó là Domino của Podgorny (bởi ông ta rất thích trò chơi, và cho đó là đẳng cấp trí tuệ của ông ta). Ông ta nói giờ nhìn chung chúng ta chẳng cần cải tổ nào cả. Như nhân vật Emelya trong truyện cổ tích chui vào bếp lò và rõ là những kẻ như thế không thể nào giành phần thắng trong thế giới cạnh tranh này. Tôi không có ý lý tưởng hóa và đánh giá quá cao mức độ trí tuệ và bản lĩnh chính trị của những kẻ như (diều hâu) Kissinger và (giáo chủ áo xám) Brzezinski, nhưng nếu ít nhất phải đặt Kissinger và Brzezinski vào bàn cờ, còn phía kia là những kẻ đứng cùng “Hợp tác xã” Lenin, khi Vysotsky cất lên “như học sinh đánh nhau với đám lêu lổng hư hỏng”. Đám lêu lổng hư hỏng thắng. Nhưng quan trọng nhất, là dù ai thắng, ai muốn cũng đều biến thành kẻ khác, chỉ có điều họ nghĩ, họ thắng và sẽ như lãnh đạo Xô viết chơi trò chơi trong thế công bằng, như họ ngồi quanh 1 cái bàn. Ở đây, không thể nào gọi đó là sự nhầm lẫn 1 cách lạ lùng về thế giới và trong vấn đề này, lãnh đạo Xô viết dù có muộn màng hơn cũng không thể không biết những kẻ dốt nát theo nghĩa La tinh Hy lạp “idiot” chính là kẻ sống như thể thế giới xung quanh chẳng hề tồn tại. Hai nghị quyết 1967 và 1987, 2 biểu tượng vô nghĩa kỳ lạ của giới chóp bu Liên xô đã dìm chết, giết chết cuộc thử nghiệm xã hội tạo ra xã hội XHCN đúng đắn gây chấn động. Vấn đề là họ muốn, có 1 số thứ phải được “đúng đắn” hơn thứ khác trong xã hội này.
Vấn đề là Hội nghị 1987 – như chiến dịch có tính lịch sử mạnh. Nó không chỉ là kinh tế. Hơn nữa, A. Yakovlev trước khi chết thú nhận điều này. Ông ta kể rằng, CHÚNG TÔI CẢI TỔ KHÔNG CHỈ ĐẬP VỠ LIÊN XÔ, CHÚNG TÔI ĐẬP VỠ MÔ HÌNH LỊCH SỬ NGA NGÀN NĂM. Về điều này Yakovlev (Do thái) là kẻ hiểu rõ các kế hoạch nếu được thực hiện sẽ gây ra rắc rối, rắc rối rất nghiêm trọng. Vấn đề còn lại, theo cách cực đoan, là người đứng đầu kế hoạch, tôi nghĩ, người ta sử dụng kẻ đen tối. Dĩ nhiên, ngoài Yakovlev còn có kẻ thứ 2, thứ 3, đã xếp chỗ đầy đủ từ lâu.
Krotov: Shevarnadze, Cũng như Vadim Medvedev…
Fursov: Nhưng đây là những kẻ rất nhỏ mọn.
Krotov: Gvishiani …
Fursov: Gvishiani là kẻ nguy hiểm hơn. Shevarnadze và Vadim Medvedev thậm chí không phải con tốt, đó là đội chó chiến. Như Solonevich kể chế độ Nga Liên xô: là cái xác đã thối rữa. mà khi thối rữa, nó bỏ lại tất cả khoảng trống cho những tên trộm cướp đổ xô đến trong thập kỷ 90.
Krotov: Chú ý là số phận của những kẻ đã tổ chức tất cả điều này, Yakovlev và Gorbachev. Chúng đã bị đẩy đi, khi không còn cần đến nữa.
- Fursov, tháng 7 2016
Nguồn: FB Trần Vinh