Theo trang mạng aspistrategist ngày 11/01/2023 đăng bài viết cảu Chủ tịch Hội đồng Quan hệ đối ngoại Richard Haass đưa ra một số dự báo về thế giới năm 2023.
Theo tác giả, thật khó khăn để đưa ra dự đoán, đặc biệt là về tương lai, tuy nhiên, đây là 10 dự đoán cho thế giới trong năm 2023:
Thứ nhất, cuộc chiến ở Ukraine sẽ tiếp diễn mặc dù sẽ giảm tính khốc liệt hơn. Cả Nga và Ukraine sẽ không thể đạt được một chiến thắng quân sự hoàn toàn, nếu chiến thắng được hiểu là đánh bại phía bên kia và đưa ra các điều khoản về một giải pháp chính trị hoặc lãnh thổ sau chiến tranh.
Thứ hai, trong khi nhiều nhà hoạch định chính sách đang tập trung vào khả năng xảy ra chiến tranh ở Đài Loan, thì điều này dường như rất khó xảy ra vào năm 2023. Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đang bế tắc trước sự gia tăng của các ca nhiễm COVID-19 đang gây áp lực lên hệ thống chăm sóc sức khỏe của Bắc Kinh, đặc ra nhiều nghi vấn về thẩm quyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc cầm quyền, và làm suy yếu hơn nữa nền kinh tế đang chậm lại. Trung Quốc hoàn toàn không từ bỏ mục tiêu kiểm soát Đài Loan bằng vũ lực nếu cần thiết; nhưng nhiều khả năng sẽ ở mức tiếp tục gia tăng áp lực lên Đài Loan và có thể đã trì hoãn các hành động hung hăng cao trong ít nhất một vài năm.
Thứ ba, sự nổi lên của Nhật Bản với tư cách là một tác nhân địa chính trị lớn. Tăng trưởng kinh tế cảu nền kinh tế lớn thứ ba thế giới đã được điều chỉnh tăng lên 1,5% và chi tiêu quốc phòng hiện đang trên đà tăng gấp đôi, đạt 2% GDP. Nhật Bản, với một trong những quân đội có năng lực nhất trong khu vực, cũng sẽ liên kết chặt chẽ hơn với Mỹ để ngăn chặn hoặc, nếu cần, bảo vệ Đài Loan trước sự hung hăng của Trung Quốc đối với hòn đảo này. Năm 2023 sẽ là năm Nhật Bản bước vào thời kỳ hậu Chiến tranh Thế giới thứ Hai.
Thứ tư, Triều Tiên gần như chắc chắn sẽ tiến hành vụ thử hạt nhân thứ 7 bên cạnh các vụ thử tên lửa thường xuyên. Cả Hàn Quốc và Mỹ sẽ không thể ngăn chặn những hành động như vậy, trong khi Trung Quốc, quốc gia duy nhất có khả năng làm như vậy, sẽ không sử dụng đòn bẩy đáng kể để ngăn chặn vì sợ rằng sẽ làm suy yếu nước láng giềng và tạo ra những động lực có thể gây bất ổn ở khu vực ngoại vi của Trung Quốc.
Thứ năm, các mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương, mạnh mẽ hơn vào thời điểm hiện tại do cùng sẵn sàng đứng lên chống lại cuộc xâm lược của Nga và giúp đỡ Ukraine, sẽ phải chịu những mâu thuẫn gia tăng do người châu Âu không hài lòng với chủ nghĩa bảo hộ kinh tế của Mỹ và người Mỹ không hài lòng với việc lục địa này tiếp tục phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc. Các mối quan hệ cũng có thể bị ảnh hưởng bởi những khác biệt đang nổi lên về mức độ hỗ trợ quân sự, kinh tế và ngoại giao cho Ukraine và mức chi tiêu quốc phòng.
Thứ sáu, nền kinh tế toàn cầu có thể sẽ tăng trưởng chậm hơn so với dự báo của hầu hết các nhà quan sát hiện nay. Quỹ tiền tệ quốc tế đang dự đoán mức tăng trưởng chung là 2,7% nhưng thực tế có thể thấp hơn do tác động dây chuyền cảu việc quản lý sai lầm của Trung Quốc đối với COVID-19 và của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ dường như quyết tâm tiếp tục tăng lãi suất cố gắng giảm lạm phát. Bất ổn chính trị ở một số khu vực của châu Phi và khu vực Mỹ Latinh, các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt và sự gián đoạn chuỗi cung ứng cũng sẽ tạo ra lực cản đối với hoạt động kinh tế toàn cầu.
Thứ bảy, Hội nghị thường niên về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (COP28 dự kiến họp tại Dubai) sẽ tiếp tục gây thất vọng. Với những lo ngại về kinh tế ngắn hạn đang lấn át các cân nhắc về khí hậu trong trung và dài hạn, tác động của sự nóng lên toàn cầu có thể sẽ trở nên tồi tệ.
Thứ tám, quan hệ giữa Israel và Palestine sẽ trở nên căng thẳng và bạo lực hơn khi hoạt động định cư của Israel mở rộng và ngoại giao không cho thấy triển vọng mang lại một nhà nước Palestine theo các điều kiện mà cả người Israel và người Palestine có thể chấp nhận. Thay vào đó, một tương lai có thể được gọi là “không có giải pháp một nhà nước” sẽ dần trở thành hiện thực.
Thứ chín, Ấn Độ sẽ tiếp tục làm thất vọng và sẽ tiếp tục mua vũ khí và dầu mỏ từ Nga và giữ quan điểm không liên kết ngay cả khi Ấn Độ tìm kiếm sự giúp đỡ nhiều hơn từ phương Tây để chống lại Trung Quốc. Và ở trong nước, mối nguy hiểm là Ấn Độ sẽ tiếp tục ngày càng trở nên phi tự do hơn.
Thứ mười, Iran có thể sẽ là vấn đề nổi bật của năm 2023. Các cuộc biểu tình chống lại chế độ gia tăng trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng suy thoái và sự chia rẽ đang nổi lên trong giới lãnh đạo về việc nên thỏa hiệp với những người biểu tình hay bắt giữ và giết họ. Thỏa thuận hạt nhân năm 2015 sẽ không được khôi phục. Các nhà lãnh đạo của Iran có thể lựa chọn tiếp tục thúc đẩy chương trình vũ khí hạt nhân với hy vọng đạt được bước đột phá hoặc kích hoạt một cuộc tấn công của Israel, một diễn biến cho phép họ kêu gọi đoàn kết quốc gia trước sự tấn công từ bên ngoài. Một khả năng khác là sự gắn kết của các lực lượng an ninh sẽ nhường chỗ cho một thứ gì đó giống một cuộc xung đột dân sự.
Nguồn: TKNB – 13/01/2023
CSCI INDOCHINA 