Để ứng phó với tác động của dịch COVID-19 đối với kinh doanh của doanh nghiệp và phát triển kinh tế trong nước, Chính phủ Nhật Bản đã công bố hàng loạt chính sách, tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ về mặt tài chính, việc làm… để cùng vượt qua khủng hoảng.
Thứ nhất, chính phủ đưa ra “Khoản vay đặc biệt ứng phó bệnh truyền nhiễm COVID-19” (Khoản vay đặc biệt) và “Cơ chế hỗ trợ lãi suất đặc biệt” (cơ chế đặc biệt), thông qua kho bạc quốc gia để cung cấp các khoản vay đặc biệt dài hạn không có lãi suất thực tế, không cần đảm bảo, cho những doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể có tình hình kinh doanh xấu đi do bị ảnh hưởng của dịch bệnh.
Đầu tiên, số tiền trong “Khoản vay đặc biệt” là từ 60 triệu đến 300 triệu Yen, có kỳ hạn vay là dưới 15 năm hoặc dưới 20 năm, lãi suất cơ bản trong 3 năm đầu giảm 0,9% (Lãi suất thực tế là 0,21% đến 0,46%), sau 4 năm vẫn duy trì lãi suất cơ bản.
Thứ hai, trên cơ sở khoản vay đặc biệt, đối tượng được vay nếu đáp ứng điều kiện nhất định thì “cơ chế hỗ trợ” sẽ cung cấp toàn bộ tiền hỗ trợ với lãi suất giống như 3 năm đầu điều kiện cụ thể như sau:
1/ Hộ kinh doanh cá thể: Điều kiện không hạn chế.
2/ Doanh nghiệp siêu nhỏ: Doanh thu bình quân trong 3 tháng gần nhất giảm trên 15%.
3/ Doanh nghiệp vừa và nhỏ: Doanh thu trong 3 tháng gần nhất giảm trên 20%.
Thứ hai, Chính phủ Nhật Bản cung cấp chính sách ưu đãi với lãi suất 0,9% trong 3 năm với 10 triệu Yen đối với doanh nghiệp siêu nhỏ từng có đơn đề nghị doanh nghiệp siêu nhỏ cải thiện nguồn vốn. Sau khi ưu đãi, lãi suất thực tế của họ từ 1,21% giảm xuống 0,31%.
Thứ ba, các chính sách tín dụng đặc biệt khác như đối với ngành khách sạn có doanh thu gần 1 tháng giảm 10% khoản vay đặc biệt ứng phó với sự thay đổi của môi trường y tế cho ngành thực phẩm, ngành dịch vụ ứng phó với khủng hoảng (chưa công bố nội dung cụ thể) để cung cấp cho doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp ổn định, nghiệp vụ đảm bảo tín dụng cung cấp cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ…
Thứ tư là trợ cấp trực tiếp đối với ngành chế tạo, thương mại, dịch vụ. Nội dung trợ cấp chủ yếu là bộ phận đầu tư của doanh nghiệp trên các lĩnh vực như nghiên cứu và phát triển sản phẩm, dịch vụ mới, cải thiện quá trình sản xuất… hoặc đầu tư thúc đẩy tiêu thụ khi ứng phó với dịch bệnh như đầu tư vào tiêu thụ trực tuyến, tự động hóa việc tiếp đón…, hoặc vì mục đích đảm bảo tính bền vững và nâng cao hiệu quả công việc mà phải nhập khẩu công nghệ IT… Tổng số tiền trợ cấp là từ 500 nghìn đến 10 triệu Yen.
Thứ năm là thông qua cơ chế của “Quỹ hỗ trợ điều chỉnh việc làm”, tăng cường trợ cấp đối với những doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của đình công hoặc quy mô hoạt động kinh doanh giảm, sản xuất đình trệ, trợ cấp tiền lương cho nhân viên… Phạm vi cung cấp hỗ trợ chiếm khoảng từ 1/3 (doanh nghiệp lớn) đến 2/3 (doanh nghiệp vừa và nhỏ) toàn bộ doanh nghiệp, thời gian hỗ trợ khoảng 100 ngày công nhật (trong 3 năm có 150 ngày công nhật). Tổng số tiền trợ cấp lên tới 8.330 Yen/ngày.
Thứ sáu là trợ cấp nghỉ làm vẫn có lương đối với những gia đình buộc phải nghỉ ở nhà để chăm sóc con khi trường học đóng cửa. Khoản trợ cấp này dành cho các gia đình có học sinh (trường tiểu học và trường giáo dục đặc biệt) hoặc trẻ mẫu giáo, nhà trẻ cần được chăm sóc hoặc do trẻ bị nhiễm COVID-19 phải xin nghỉ để chăm sóc, không hạn chế quy mô doanh nghiệp nhận hỗ trợ, khoản tiền hỗ trợ này là toàn bộ tiền lương trong thời gian nghỉ.
Thứ ba là cơ chế hỗ trợ khác. Chẳng hạn như chính sách hỗ trợ hoạt động việc làm và tuyển dụng, cơ chế hỗ trợ những người làm công việc giáo dục từ xa, cơ chế tạm hoãn nộp tiền bảo hiểm, nghiệp vụ của văn phòng làm việc từ xa, cơ chế tư vấn miễn phí của chuyên gia hỗ trợ phần cứng máy tính, cơ chế hỗ trợ thông tin cho doanh nghiệp xuất khẩu, cơ chế đơn giản hóa kéo dài kỳ hạn của giấy phép về thủ tục xuất nhập khẩu…
Chính phủ Nhật Bản (chủ yếu là Bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp) là cơ quan trợ cấp, giúp đỡ những khoản tiền nêu trên, cung cấp ngân sách tài chính bổ sung khoảng 16 nghìn tỷ Yen và thiết lập các văn phòng chuyên xử lý yêu cầu và thủ tục kinh doanh có liên quan tại các chinh nhánh của Bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp, Hiệp hội đảm bảo tín dụng, kho bạc nhà nước, Bộ Lao động… trên khắp cả nước. Xem xét từ tài liệu giới thiệu phức tạp do Bộ kinh tế, thương mại và công nghiệp cung cấp, có thể thấy Chính phủ Nhật Bản đã giảm bớt ảnh hưởng của dịch COVID-19 đối với nền kinh tế và các doanh nghiệp (đặc biệt là doanh nghiệp vừa vả nhỏ), chính sách và cơ chế được công bố xây dựng trên cơ sở phân tích khoa học và kỹ lưỡng thông tin kinh tế xã hội và từ nhiều doanh nghiệp, khả năng thực thi cao và hiệu lực rất mạnh, hiệu quả chính sách đáng được Trung Quốc quan tâm chú ý, cần xem việc hành động theo học thuyết kinh tế này được Chính phủ Nhật Bản đưa ra hiệu quả đến đâu.
Nguồn: Trang mạng Quốc tế (TQ) – 18/03/2020.
TLTKĐB – 28/03/2020.
CSCI INDOCHINA 